Chociaż w powszechnym użyciu te dwa słowa funkcjonują jako synonimy, rzeczywistość prawna stawia wyraźną granicę i rozróżnia je jako dwa odmienne produkty finansowe. Jakie różnice zachodzą między kredytem a pożyczką? Kto może ich udzielać i na jakich zasadach? Wszystkich zainteresowanych tematyką kredytów i pożyczek zapraszamy do lektury naszego poradnika.
Kredyt a pożyczka – podobieństwa
Zanim przejdziemy do wyjaśnienia, czym się różni kredyt a pożyczka, warto wskazać łączące ich podobieństwa. Są one przyczyną częstej konsternacji osób, które stosują te terminy w sposób zamienny. Kredyt a pożyczka to jednak kwestia jasno wyjaśniona w porządku prawnym. Ich podobieństw należy upatrywać w umownym charakterze obu świadczeń. Obie formy polegają na przekazaniu świadczenia majątkowego (pieniędzy) w określonej wysokości, w zamian za zobowiązanie drugiej strony do jego spłaty w określonym czasie, powiększone o ustaloną wartość oprocentowania. Kredyty i pożyczki wymagają najczęściej weryfikacji zdolności finansowych przyszłego dłużnika lub ustalenia zabezpieczenia spłaty. Oba produkty udzielane są w celu uzyskania korzyści majątkowych przez wierzyciela, czyli osobę lub firmę, która zapewnia kredyt lub pożyczkę . Dzieli się on swoim kapitałem w zamian za wynagrodzenie. Kredyt a pożyczka generują podobieństwa w formalnym charakterze swych funkcji, opierając się na dobrowolnej umowie między stronami. Różnice zachodzą natomiast w wielu innych kwestiach, o których za chwilę opowiemy.
Zobacz: Kredyt oddłużeniowy
Kredyt a pożyczka – czym się różnią?
Lista opisująca różnice między kredytem a pożyczką obejmuje kilka pozycji, kształtujących się w takich kategoriach jak cel umowy pożyczek lub kredytów, podmiot uprawniony do ich udzielania, podstawa prawna, dopuszczalna forma zawarcia umowy, a także sam przedmiot świadczenia, który nie sprowadza się wyłącznie do środków pieniężnych.
To, czym się różni kredyt a pożyczka, widać już po przeanalizowaniu podstawy prawnej. Kredyty są uregulowane przepisami prawa bankowego, natomiast normy dotyczące pożyczek znajdziemy w kodeksie cywilnym oraz ustawie o kredytach konsumenckich. Prawo bankowe wyraźnie zaznacza, że kredyty mogą być udzielane jako umowy odpłatne i dwustronnie zobowiązujące wyłącznie przez podmioty uprawnione do czynności bankowych. Oferta kredytowa wiąże się z odmiennymi procedurami dotyczącymi weryfikacji zdolności kredytowej i sprawdzania historii regulacji poprzednich długów w BIK i KRS.
Przedmiotem umowy kredytowej mogą się stać wyłącznie środki finansowe, przekazane zazwyczaj na konkretny cel (np. kredyt hipoteczny, kredyt samochodowy, kredyt na działalność gospodarczą). Wyjątkiem staje się kredyt gotówkowy dający możliwość swobodnego dysponowania pieniędzmi za cenę wyższego oprocentowania. Umowa o kredyt bankowy musi być zawsze sporządzona na piśmie.
Pożyczka dopuszcza możliwość sporządzenia umowy ustnej dla świadczeń o wartości nieprzekraczającej 1000 zł. Pożyczka stanowi przeważnie ofertę sektora pozabankowego i udzielana jest przez firmy pożyczkowe oraz inwestorów prywatnych. Beneficjentami świadczenia w obu przypadkach pozostają osoby fizyczne lub przedsiębiorstwa. Tego typu produkt finansowy wykazuje znacznie większą elastyczność co do warunków umowy, dopasowując się do możliwości klientów. Jako przedmiot umowy o pożyczkę prawo dopuszcza nie tylko środki pieniężne, lecz także rzeczy oznaczone co do gatunku, nieposiadające przymiotu wyjątkowości czy niepowtarzalności (rzeczy materialne).
Kodeks cywilny nie wymaga, aby umowa o pożyczkę zawierała określony termin spłaty. Jeśli taki zapis nie zostanie zawarty w oficjalnym dokumencie, za ostateczny termin spłaty uznaje się okres 6 tygodni od dnia wypowiedzenia umowy przez pożyczkodawcę. Kredyt bankowy udzielany jest natomiast z jasno określonym harmonogramem regulacji rat przez dłużnika. To rozróżnienie ma charakter wyłącznie formalny, gdyż w praktyce raczej nie występują pożyczki bezterminowe.
Pożyczka obejmuje swoim zakresem znacznie większą liczbę podmiotów, niż byłoby to możliwe w przypadku kredytu bankowego. Instytucje pozabankowe nie są obarczone ramami oceny zdolności kredytowej. Mogą zatem udzielać wsparcia finansowego osobom lub firmom z negatywną historią kredytową, zagrożonych widmem bankructwa czy nieposiadających stałego źródła dochodu.
Co jest lepsze – kredyt czy pożyczka?
Znając różnice między kredytem a pożyczką, można zadać sobie pytanie, które rozwiązanie okaże się lepsze? Kredyty bankowe są jedyną opcją dla osób ubiegających się o finansowanie zakupu nieruchomości. Sytuacja nie będzie jednak już tak klarowna w przypadku kredytów gotówkowych. Dla większości osób instytucją pierwszego kontaktu wciąż pozostaje bank. Dopiero zazwyczaj w przypadku odmowy, wnioskodawcy kierują swoją uwagę w stronę rynku pożyczek pozabankowych, które zrównują się pod względem oprocentowania z ofertami banków. Stają się często jedyną opcją dla osób o niestabilnym zatrudnieniu lub firm borykających się z utratą płynności finansowej. Przewagą pożyczek udzielanych przez firmy z sektora pozabankowego jest przede wszystkim szybkość rozpatrywania wniosków kredytowych i często natychmiastowa wypłata gotówki na konto wnioskującego. Należy pamiętać, że wszelkie zobowiązania finansowe mogą być kłopotliwe. Z jednej strony oferują zastrzyk gotówkowy, z drugiej – generują ryzyko spirali zadłużenia, z której bardzo trudno się wydostać. Osoby, które nie radzą sobie ze spłatą niezabezpieczonych pożyczek, powinny zainteresować się programem oddłużeniowym Ulga od Długu, umożliwiającym wypracowanie nowego porozumienia z wierzycielami. Zanim jednak dopuścimy do sytuacji utraty możliwości regulowania miesięcznych rat, warto przeprowadzić osobistą analizę zdolności finansowej. Pomoże ona realnie ocenić możliwości spłaty przyszłego kredytu lub pożyczki, powstrzymując przed zaciągnięciem zbyt wysokiego zobowiązania.
Zobacz też: Oddłużanie chwilówek