Wspólnota majątkowa małżonków stanowi naturalny wybór większości osób, które wchodzą w związek małżeński. Pozytywne emocje i ogromna nadzieja na świetlaną przyszłość w chwili zawarcia małżeństwa wykluczają rozważania nad ewentualnymi problemami, jakie połączenie majątków może rodzić w przyszłości. Ochronę majątku osobistego małżonków przewidziano w instytucji intercyzy, którą można uruchomić także w czasie trwania małżeństwa. W dzisiejszym artykule przedstawiamy relację między intercyzą a długami. Kto przejmuje odpowiedzialność za długi jednego z małżonków po zawarciu intercyzy? Czy rozdzielność majątkowa chroni przed długami małżonka i potencjalną egzekucją komorniczą?
Ochrona przed długami w małżeństwie – funkcje intercyzy
Intercyza a długi – co daje jej podpisanie? Odpowiedź na pytanie, czy intercyza chroni przed długami małżonka, poprzedzimy wskazaniem, co wchodzi w skład majątku wspólnego osób pozostających w związku małżeńskim, które nie podpisały umowy o rozdzielność majątkową. Jako majątek wspólny uważane jest m.in. wynagrodzenie za pracę, dochody uzyskiwane z majątku osobistego każdego z małżonków (np. dochód z wynajmu mieszkania), czy środki zgromadzone na funduszu emerytalnym. Majątkiem wspólnym stają się także wszelkie rzeczy zakupione w trakcie trwania małżeństwa.
Do ustalenia majątku osobistego małżonka służy lista jego składników zamieszczona w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Są to przede wszystkim przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólnoty ustawowej lub nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę. Długi w małżeństwie zaciągnięte wspólnie podlegają egzekucji z majątku wspólnego i osobistego małżonków. Nieco odmiennie traktuje się natomiast długi w małżeństwie wynikłe na skutek jednostronnej decyzji jednego z małżonków (lecz za zgodą drugiej strony). Wówczas niewypłacalność poskutkuje egzekucją zadłużenia z majątku wspólnego i majątku osobistego małżonka zaciągającego dług, lecz pozostawi nietkniętym majątek osobisty drugiego małżonka.
Intercyza a długi jest specyficznym stosunkiem prawnym, który pozwala ograniczyć negatywne konsekwencje zadłużenia jednego z małżonków. Ochrona przed długami w małżeństwie za pomocą intercyzy może być jedyną metodą ochrony dorobku życiowego, lecz nie działa we wszystkich przypadkach, o czym za chwilę opowiemy.
Czy intercyza chroni przed długami małżonka w każdym przypadku?
Intercyza a długi – czy intercyza chroni przed długami małżonka? Odpowiedzialność za długi w małżeństwie objętym wspólnotą majątkową co do zasady będzie rozłożona po równo, a wierzyciele mają możliwość dochodzenia swoich praw zarówno z majątku wspólnego, jak i z majątków osobistych. Intercyza może natomiast spełniać swoją funkcję jako ochrona przed długami w małżeństwie dla tego z małżonków, który nie zaciągnął na siebie zobowiązań. Wprawny obserwator dostrzeże tutaj szerokie pole do nadużyć ze strony kredytobiorców, którzy mogliby najpierw zaciągnąć kredyt na małżonka nieposiadającego znacznego majątku osobistego, a następnie zasłonić się intercyzą w celu uniknięcia spłaty. Dlatego praktyka sądownicza nakazuje traktować długi w małżeństwie jako wspólne zobowiązania przed podpisaniem intercyzy, dzięki czemu wierzyciele będą mogli dochodzić swoich praw z majątku wspólnego i obu majątków osobistych. Bezskuteczność intercyzy obowiązuje zatem w przypadku długów zaistniałych przed jej podpisaniem. Ochrona przed długami w małżeństwie po podpisaniu intercyzy staje się efektywna dla długów zaciąganych po tym fakcie. Ustanowienie rozdzielności majątkowej będzie zatem niosło korzyści w sytuacji, kiedy jeden z małżonków popadnie w spiralę zadłużenia. Wówczas egzekucji ulegnie tylko jego majątek osobisty.
Czy intercyza chroni przed komornikiem?
Wiemy już, czy intercyza chroni przed długami małżonka. Znamy środowisko prawne, które kształtuje relację intercyza a długi poszczególnych małżonków. Co jednak w sytuacji, gdy już się toczy postępowanie komornicze, a małżonkowie podpisują intercyzę? Czy intercyza chroni przed komornikiem w takim przypadku? Podkreślmy raz jeszcze fakt, że intercyza nie może być uznawana jako furtka do ucieczki od zadłużenia. Jeżeli zajęcie komornicze jest wynikiem działań obu małżonków przed ustanowieniem rozdzielności majątkowej, wówczas intercyza nie przyniesie spodziewanej ulgi. Odpowiedź na pytanie: „czy intercyza chroni przed komornikiem?” może nie być satysfakcjonująca. Jednak ochrona przed długami w małżeństwie za pomocą intercyzy dotyka także wielu sytuacji nietypowych, rozpatrywanych indywidualnie przez sąd. W gestii sądu leży np. decyzja, czy intercyza chroni przed długami małżonka, zaciągniętymi przez niego na skutek nałogu lub ukrycia faktu zadłużenia przed drugą stroną.
Jak spłacić długi w małżeństwie?
Jeżeli długi w małżeństwie wymykają się spod kontroli, warto zainteresować się profesjonalną pomocą w postaci programu oddłużeniowego Ulga od Długu. Uczestnicy programu zyskują fachową pomoc prawną, indywidualny plan oddłużeniowy, oraz reprezentowanie ich przez kancelarię prawną w procesie renegocjacji warunków umowy z wierzycielami. Jeśli brak intercyzy rodzi poważne zagrożenie dla majątku wspólnego, warto oddać sprawę w ręce specjalistów, którzy pomogą wypracować najlepsze rozwiązanie.